Kellerei Bozen – dziedzictwo tradycji w nowoczesnym wydaniu
Po małym wstępie do winiarstwa Górnej Adygi (przeczytacie pod linkiem – Górna Adyga i jej święta Magdalena), dziś już spieszę z pierwszą relacją z odwiedzanych przeze mnie winnic. Na pierwszy ogień poszła spółdzielnia Cantina Bolzano (Kellerei Bozen). Położona jest ona na północnych przedmieściach Bolzano, w sercu apelacji Santa Maddalena. Nowoczesna architektura budynków i rozmach robią ogromne wrażenie. Ale od początku – jak to się zaczęło?
Historia Cantina Bolzano
W 1908 roku 30 winogrodników z Gries stworzyło swoją spółdzielnię. Potem w 1930 roku, po sąsiedzku na wzgórzu świętej Magdaleny, powstała kolejna kooperatywa 18 rolników. Połączyły one swoje siły dopiero w 2001 roku i dziś Kellerei Bozen zrzesza 224 rodziny. Od początku spółdzielnie była skoncentrowane głownie na produkcji czerwonych win z lokalnych szczepów schiava i lagrein. Oba zrzeszenia przeszły typową włoską drogę – czyli od ilości do jakości.
Filozofia zmieniła się w spółdzielniach w latach 80. XX wieku a proces nadawania DOC kolejnym apelacjom jeszcze przyspieszył te tendencje. W 2018 roku powstała nowa, futurystyczna siedziba firmy. Budynek w kształcie wielkiej kostki z elewacją imitująca fakturę liścia winorośli. Spełnia wszystkie normy ekologiczno-energetyczne. Transport gron i wina odbywa się grawitacyjnie, do tego systemy fotowoltaiczne, czy te oszczędzające wodę są oczywiście na miejscu. Wszystko to robi wrażenie…
Kilka faktów statystycznych
Spółdzielnia procesuje grona z 340 ha winnic położonych między 200 a 1000 m. n.p.m. Jedynie 14% z nich znajduje się na płaskich terenach, a reszta położona jest na wzgórzach. Produkcja prawie równo rozdzielona jest pomiędzy wina białe i czerwone. Najwyższe działki okupują białe szczepy (gewurztraminer, sauvignon blanc), pośrodku rośnie schiava, a na płaskich terenach na dole cabernet sauvignon, merlon i w końcu lagrein. Firma produkuje aż 42 etykiety – to dużo nawet jak na standardy Górnej Adygi.
W Polsce importerem Cantina Bolzano jest Wineland. Wina dostępne są w sprzedaży stacjonarnej w Mierzynie i w Szczecinie. Wineland nie prowadzi niestety sprzedaży wysyłkowej. Ceny detaliczne otrzymałem od importera.
Zdegustowane wina
Weissburgunder Sudtirol Alto-Adige DOC 2023, Kellerei Bozen (cena: 77 PLN)
Wino fermentowało i dojrzewało w stali.
Jasno cytrynowy, ładny kolor. Nos jest bardzo owocowy, z aromatami dojrzałych jabłek, gruszek i niedojrzałego melona. Do tego dochodzi lekka nuta anyżkowa. Kwasowość jest wysoka, ale wino jest jakby trochę pustawe w części centralnej podniebienia. Trochę kwiatowe, lecz niezaprzeczalnie świeże z nutami białego pieprzu w końcówce. 88/100
Dellago Weissburgunder Sudtirol Alto-Adige DOC 2023, Kellerei Bozen (cena: 89 PLN)
Winorośl rośnie częściowo na kredowych glebach w okolicach Bolzano. 1/3 wina jest fermentowana w dębowych beczkach – częściowo w nowych i częściowo używanych. Dojrzewa w nich 6 miesięcy i ta cześć przechodzi malolaktyczną konwersję. Reszta wina dojrzewa w stali na osadzie.
Jasno cytrynowy kolor – bardzo ładny. Zapach jest elegancki i piękny, delikatny z aromatami polnych kwiatów i jabłek. W ustach super ułożony owoc, nie krzykliwy, na swoim miejscu i spoglądający trochę z boku, a trochę jednak wyczuwalny. Wino jest świeże, ale ułożone zarazem, ze świetną średnią (+) kwasowością. Końcówka jest znakomicie zaokrąglona od dębu – bardzo mi się podoba. 92/100
Stegher Riserva Chardonnay Sutiorol Alto-Adige DOC 2021, Kelerrei Bozen
Grona zbierane są z bardzo wysoko położonej bo aż na 650 m.n.p.m. działki. Mamy 35 letnie krzewy. Wino dojrzewa rok w 100% w barriques i tonneau. Do tego stosowany jest battonage.
Cytrynowy kolor o średniej intensywności, błyszczący, bardzo ładny. W nosie mamy trochę tropikalnych owoców z mango, brzoskwinią, morelą i ananasem. Nic nie jest przesadzone – jest ładnie. Mamy też lekką wanilię i tytoń z beczki. Eleganckie usta w iście burgundzkim stylu. Bardzo dobra wysoka kwasowość od razu daje sygnał z jakim winem się mierzymy. Potem jest już krąglej – dojrzałe jabłka, brzoskwinia i waniliowo-goździkowe nuty beczkowe. Międzynarodowe w stylu, ale znakomicie zrobione i eleganckie. Turbo jakość i ten kwas idealnie wkomponowany w dojrzały owoc! Super potencjał. 93/100
Mock Sauvignon Sudtirol Alto-Adige DOC 2023, Kellerei Bozen
Wino fermentowało i dojrzewało w stali.
Jasny, klasyczny kolor. Ziołowy skalisty nos jest bardzo linearny. Usta są aromatyczne – zioła, pokrzywa, liść pomidora i biały grejpfrut. Wino jest bardzo czyste. W długim finiszu dostajemy trochę przyjemnej goryczki skórki cytrusowej i mineralności. Dobre. 89/100
Greel Riserva Sauvignon Sudtirol Alto-Adige DOC 2021, Kellerei Bozen
Grona są zbierane z 35 letnich krzewów. Wino fermentuje i dojrzewa w barriques i 500 l. beczkach.
Jasno cytrynowe – super ładne. W zapachu mamy trochę dojrzalszych owoców tropikalnych, ale nie przesadzonych i kulturalnych. Lekki dym plus papaja i brzoskwinia. Usta ze średnią (+) kwasowością, gęste, pełne i mocnej budowy. Dużo przypraw (goździk) miesza się z mocnym dojrzałym ananasem, ziołami i delikatną wanilią. Mocne i dobrze zrobione, a 15% alkoholu świetnie ukryte. Trzeba lubić ten styl. Szacunek. 92/100
Moar St. Magdalener Classico DOC 2022, Kellerei Bozen (cena: 75 PLN)
To wino to kupaż schiavy i lagrein. Winogrona są koofermentowane i dojrzewają w używanych beczkach dużych formatów.
Kolor jest super intensywny i wiśniowy. Czysty i błyszczący. Zapach jest już poważniejszy, skoncentrowany, przyprawowy. Jest też owoc – głownie bardzo dojrzałe czereśnie. Wino przyciąga też lekko skórzanymi aromatami. Usta też poważne, o średniej kwasowości, z większym ciałem. Tanina świetnie dojrzała. Wiśnie, czereśnie, przyprawy. Znakomita koncentracja i dojrzałość owocu. Klasa. 92/100
Huck am Bach St. Magdalener Classico DOC 2023, Kellerei Bozen (cena: 79 PLN)
Tu mamy tylko 8% dodatek lagrein. Wino dojrzewa w używanych, dużych beczkach.
Piękny wiśniowy kolor. Kwiatowy, fajny, wesoły nos jest naprawdę super przyjemny. Stoi on mocniejsza wiśnią z pestką z dodatkiem ziemistości. Do tego dochodzi delikatna perfuma. Wino jest super pijalne ze średnią kwasowością i elegancką taniną. Bardzo klasyczne. Mamy dużo wiśniowego, chrupkiego owocu i trochę herbaty i ziół. Średni, świeży finisz. 90/100
Bachmann Riserva Pinot Nero Sudtirol Alto-Adige DOC 2021, Kellerei Bozen
Grona zbierane z wysokich winnic – 600-700 m.n.p.m. Wino dojrzewa w baryłkach nowych i używanych przez 6-9 miesięcy.
Czyściutki, piękny ciemno-malinowy kolor. W nosie pełno słodkich truskawek, malin i lekkich dymnych aromatów. Świetnie ułożony. W ustach mamy drobną taninę i wysoką kwasowość. Owoc jest super dojrzały i znakomitej jakości – truskawki i śliwki, z lekką słodyczą. Średniej (+) długości końcówka. Świeże, ułożone, świetne, a takie pinoty lubię. 92/100
Perl Lagrein Sudtirol Alto-Adige DOC 2022, Kellerei Bozen
Grona zbierane są z miejskiej, prawie płaskiej winnicy. Wino dojrzewało w dużych, używanych beczkach przez 6 miesięcy.
Kolor jest bardzo ciemny, intrygujący. Nos daje spektrum kwiatowo-śliwkowo-ziemistych aromatów. Bardzo dobry. Tanina jest charakterna, szczypiące, ale jakościowa. Kwasowość średnia (+) daje świeżość dużej masie ciemnego owocu. Śliwkom, aroniom i czarnym porzeczkom. Końcówka jest całkiem długa. Mocne i z charakterem. 91/100
TAL 1908 Lagrein-Cabernet Sudtirol Alto-Adige DOC 2020, Kellerei Bozen
Wkraczamy tu już na topowe półki producenta. To wino jest blendem kilkudziesięciu procent lagreina, z dodatkiem cabernet sauvignon i merlota. Wino dojrzewa 12 miesięcy w nowych barriques, później 15 miesięcy w cementowych zbiornikach plus 6 miesięcy w butelce przed wypuszczeniem na rynek.
Bardzo ciemny, głęboki, czysty, piękny kolor. Nos jest trochę utleniony (może to być kwestia otwartej butelki degustacyjnej), z aromatami czarnej porzeczki, dojrzałej ciemnej śliwki, suszonej śliwki i przypraw. Tutaj na podniebieniu jest bardzo duża koncentracja. Tanina jest jeszcze młoda z ogromnym potencjałem. Znowu śliwkowe nuty rządzą – te świeże, dojrzałe jak i suszone. Dużo ciemnej czekolady i porzeczek w długiej końcówce. Mocna struktura i ciało. Jeszcze raz podkreślę fantastyczny potencjał tej butelki. Bordoska historia – może nie moja bajka, ale to świetne wino. 93/100.
Cantina Bolzano posiada szerokie portfolio więc i degustacja okazała się obszerna. Matthias Waldner (brand manager) tylko donosił mi kolejne butelki do spróbowania/porównania i zrobiło się tego rzeczywiście dużo. Dało jednak mi to dosyć wyraźny obrazek stylu. Ja nie jestem fanem beczki, jednak w przypadku tego producenta jest ona znakomicie użyta. Jest przyprawą, wypełnieniem, akuszerem powstania znakomitej winnej treści.
Co ciekawe, najwyżej oceniłem te najbardziej „międzynarodowe”, może trochę anonimowe – w kontekście terroir – wina, czyli chardonnay i kupaż TAL 1908, ale jakość i potencjał ich dojrzewania była niezaprzeczalna. Reszta stawki oddaje już siedliska i tradycję winiarską południowego Tyrolu.
W skrócie – duża kooperatywa, spore portfolio, umiejętnie użyta beczka, znakomity owoc i świetna jakość.
Do następnego!
W.